پایگاه تحلیلی خبری شعار سال

براساس مواد ۶۰ تا ۶۳ برنامه هفتم توسعه که معطوف به اقتصاد دریامحور است، دولت قادرخواهد بود با توسعه زیرساخت‌ها در جزایر سه‌گانه ایرانی، حق حاکمیت ایران بر جزایر خود در خلیج فارس را تقویت کند. در ماده ۶۰ برنامه هفتم توسعه، نهادهایی همچون وزارتخانه‌های کار، نیرو، نفت و همچنین سازمان حفاظت محیط زیست مکلف شده‌اند نسبت به توسعه زیرساخت‌های مربوط به حوزه خودشان در استان‌های ساحلی جنوب کشور، دست به اقدام بزنند. همچنین در مواد ۶۱، ۶۲ و ۶۳ به ترتیب بازسازی و نوسازی زیرساخت‌ها در بنادر بازرگانی، افزایش سهم کشور از بازار سوخت‌رسانی و ارائه خدمات جانبی به کشتی‌ها و افزایش صید محصولات شیلاتی کشور مورد توجه قرار گرفته‌اند.

اولین اجلاس سران اتحادیه اروپا و شورای همکاری خلیج فارس در بروکسل برگزار شد و در بیانیه مشترک نشست پایانی کشور‌های عضو شورای همکاری خلیج فارس و اتحادیه اروپا، ادعا‌هایی درباره جزایر سه گانه ایرانی تنب بزرگ، تنب کوچک و بوموسی مطرح شده و در بیانیه مشترک نشست پایانی آورده شده است که ما از ایران می‌خواهیم به اشغال جزایر سه گانه امارات متحده عربی، تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی که نقض حاکمیت امارات متحده عربی و اصول منشور سازمان ملل متحد است، پایان دهد.. اتحادیه اروپا دومین شریک تجاری بزرگ کشور‌های شورای همکاری خلیج فارس محسوب شده و در سال ۲۰۲۳، واردات سوخت‌های معدنی بیش از ۷۵ درصد از واردات اتحادیه اروپا از کشور‌های شورای همکاری خلیج فارس را تشکیل می‌داد. بررسی بیانیه‌های گذشته نشان می‌دهند که روسیه پیش از این در بیانیه مشترک با کشور‌های عربی نه تنها از مواضع ادعایی امارات حمایت کرده بود بلکه راهکار‌های مورد حمایت امارات از جمله «ارجاع به دادگاه بین المللی» را مورد تصدیق قرار داده بود. در بیانیه مشترک امارات با چین مالکیت جزایر متعلق به امارات یا ایران اعلام نشده یا حاکمیت امارات بر جزایر تاییده نشده بلکه موضوع جزایر به عنوان یک اختلاف اعلام و خواستار حل این اختلاف شده اند. نکته خطرناک بیانیه مشترک شورای همکاری خلیج فارس و اتحادیه اروپا درباره جزایر سه گانه ایرانی این است که آنرا «اشغال شده» توسط ایران می‌داند. لذا، کوتاه آمدن در این چالشی که امارات مدت‌ها در مقابل ایران قرار داده است جایز نیست. بسنده کردن به احضار سفیر به وزارت خارجه و ابلاغ یادداشت اعتراض به وی دردی را دوا نخواهد کرد. بنظر می‌رسد که تنها راه عملی برای نقش بر آب کردن اقدامات امارات اعمال حاکمیت کامل بر جزایر سه گانه از سوی ایران است.

در این دیدار مدیرکل خلیج فارس وزارت امور خارجه با یادآوری روابط ویژه و ممتاز ایران و چین، احترام به حاکمیت و تمامیت ارضی کشورها را به عنوان یکی از اصول شناخته شده و بنیادین در مناسبات بین المللی دانست و بر تعلق ابدی جزایر سه گانه ایرانی در خلیج فارس به جمهوری اسلامی ایران تاکید کرد و افزود؛ دولت جمهوری اسلامی ایران هر ادعایی از هر طرفی در این خصوص را مردود و غیر قابل پذیرش می‌داند. دستیار وزیر امور خارجه کشورمان تصریح کرد؛ انتظار این است که با توجه به همکاری‌های راهبردی دو کشور ایران و چین، دولت چین مواضع خود را نسبت به این موضوع اصلاح نماید. این در حالی است که چین با وجود خشم تهران از پکن به دلیل اظهارات بی اساس این کشور در خصوص جزایر سه گانه ایرانی، مجددا بر موضع خود تاکید کرد.

بیانیه مداخله‌جویانه سران اتحادیه عرب در منامه درخصوص مالکیت بر جزایر سه‌گانه با واکنش شدید ایران مواجه شد؛ اما آنچه در این میان تعجب کارشناسان را برانگیخت، امضای این بیانیه توسط عراق و سوریه بود.سید حسین موسویان دیپلمات پیشین با انتشار پیامی در ایکس به بیانیه کشورهای عربی که در پایان اجلاس سران اتحادیه عرب در منامه بحرین قرائت شد اشاره کرد.حشمت الله فلاحت پیشه، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس سابق، در واکنش به حمایت سوریه از حق حاکمیت امارات بر جزایر سه‌گانه ایرانی نوشت: سال ۹۷، هنگام خروج از اتاق نشست با بشار اسد، نماینده دولت از من پرسید نظرت در مورد او چیست؟ گفتم روزی از پشت به ایران خنجر خواهد زد. به گونه ای یکه خورد که چند قدم از من عقب ماند. کم از این عقب ماندگی ها در سیاست خارجی نداریم.

اخیراً امارات متحده عربی تحرکات جدیدی را علیه تمامیت ارضی ایران در مورد جزایر سه‌گانه ایرانی در پیش‌گرفته است که از طرف رسانه‌های ایران چندان به آن پرداخته نشده است و دستگاه سیاست خارجی کشور نیز صرفاً از طریق سخنگوی وزارت خارجه به محکومیت ادعاهای امارات در مورد تمامیت ارضی ایران پاسخ داده است. این در حال است که روندهای سیاسی و دیپلماتیکی که امارات در طی یک سال اخیر به کار گرفته است به نظر می‌رسد بسیار هدفمند و برنامه‌ریزی‌شده است که نیازمند توجه بیشتری از سوی مقامات تصمیم گیر در کشور است.

هیات جمهوری اسلامی ایران در مجمع عمومی سازمان ملل، ضمن رد ادعای تکراری نماینده امارات در خصوص جزایر سه گانه خلیج فارس گفت: باعث تاسف است که نمایندگان این کشور هر ساله در این نشست همان ادعای بی پایه در خصوص این جزایر ایرانی در خلیج فارس را تکرار می‌کنند.نمایندگی ایران در سازمان ملل تاکید کرد: جزایر سه گانه ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک در خلیج فارس همواره بخشی جداناپذیر از سرزمین ایران و تحت حاکمیت کامل ایران بوده و همواره همینگونه خواهد ماند. هرگونه ادعای در مغایرت با این حقیقت، بی اعتبار است.

حاکمیت ایران بر جزایر سه‌گانه ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک ریشه در دوره‌ی امپراتوری‌های عیلامی، ماد، هخامنشی، اشکانی و ساسانی دارد. در این دوران نظم و امنیت ایرانی بر سراسر پهنه آبی خلیج فارس و جزایر آن حکم‌فرما بود. جزایر سه‌گانه در سال ۱۹۴۸ به‌طور کامل تحت اشغال امپراتوری بریتانیا به عنوان قیم رسمی امارات متصالحه درآمد، اما تا سال ۱۹۷۱ هیچ‌یک از دولت‌های وقت ایران این اشغال را نپذیرفته و ابوموسی به همراه تنب بزرگ و تنب کوچک در تقسیمات کشوری ایران قرار داشتند. در سال ۱۹۷۱ پس از توافق ایران و بریتانیا و پیش از خروج نیرو‌های نظامی بریتانیا از منطقه و تأسیس کشور امارات متحده عربی، ابوموسی به همراه تنب بزرگ و تنب کوچک پس از نزدیک به ۷۰ سال شکایت‌های مداوم دولت ایران علیه اشغال‌گری بریتانیا سرانجام به ایران بازگردانده شد

واکنش ایران به ادعای وزیر امور خارجه امارات متحده عربی که مدعی حاکمیت این کشور بر سه جزیره ایرانی تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی شده بود، حق حاکمیت ایران بر جزایر سه گانه ایرانی قطعی و تردیدناپذیر است و تمامی اقدامات ایران در چارچوب اعمال حاکمیت و تمامیت ارضی خود صورت گرفته است.

سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در واکنش به بیانیه پایانی سی و هفتمین نشست سران شورای همکاری خلیج فارس در منامه، جزایر ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک را بخش جدایی‌ناپذیر خاک ایران دانست و تاکید کرد: تکرار ادعاهای بی‌اساس، تاثیری بر تمامیت ارضی و حاکمیت کشورمان بر این جزایر نخواهد داشت.